Arles - stare miasto, Prowansja, Francja
Arles posiada bardzo ciekawe stare miasto charakteryzujące się dużą liczbą interesujących zabytków, z których wiele pochodzi z epoki rzymskiej. Będziemy spacerować wąskimi uliczkami i podziwiać najciekawsze miejsca. Kilka elementów starego miasta zostało już przez nas wcześniej opisanych - w tych przypadkach nie będziemy się powtarzać, ale umieścimy odpowiedni odnośnik do tekstu źródłowego.
Parking w Arles
Aby zaparkować w Arles blisko starego miasta, trzeba podjechać na parking Lamartine (1; GPS: 43.681282, 4.632270) znajdujący się zaraz przy północnej bramie wejściowej do starego miasta (brama de la Cavalerie). W dniach targowych parking ten jest niestety traktowany jako miejsce handlu i całkowicie zajęty przez stragany, dlatego trzeba wówczas zaparkować gdzie indziej. My w takim przypadku korzystaliśmy z parkingu du Centre (2; GPS: 43.675022, 4.629623) położonego przy ulicy Boulevard des Lices w południowej części starego miasta, naprzeciwko ogrodu Jardin d'été. Parking ten, w przeciwieństwie do pierwszego, zawiera kilka poziomów.
Amfiteatr w Arles
Rzymski amfiteatr (Arènes d'Arles) jest wspaniałą pamiątką potęgi i możliwości Cesarstwa Rzymskiego oraz jego wkładu w rozwój całej Europy. Amfiteatr jest bardzo dobrze zachowany po dzień dzisiejszy. Jednakże mimo to nie przyciąga tłumów turystów, co powoduje, że można się po nim spokojnie i swobodnie poruszać oraz rzeczywiście naprawdę poczuć powiew historii. Jeśli zaparkowaliśmy na parkingu Lamartine, trzeba przejść przez bramę wejściową, a następnie poruszać się ulicami Rue de la Cavalerie i Rue Voltaire. W przypadku, gdy zostawiliśmy samochód na parkingu du Centre, przechodzimy przez ulicę oraz ogród Jardin d'été, wchodzimy po schodach (GPS: 43.675763, 4.630373), a następnie idąc uliczką Rue Porte de Laure za około 100 metrów jesteśmy przy murach amfiteatru (przy okazji mijamy po lewej stronie rzymski teatr, o którym za chwilę). Wejście do samego amfiteatru jest od strony północnej (A; GPS: 43.678401, 4.630680) - wchodzimy po okazałych schodach, a następnie w bramie wejściowej kupujemy bilety w cenie 8€/osobę (bilet ulgowy - 6€). Amfiteatr jest obszerny (136 x 109 m) i zajmuje dwa poziomy. Mógł w przeszłości pomieścić nawet 20 tysięcy osób. Budynek posiada tarasy i galerie, a także oczywiście robiące duże wrażenie trybuny. Spacerując po korytarzach czujesz się, jakbyś cofnął się o tysiące lat! Wokół amfiteatru znajduje się dużo ciekawych budynków, zarówno kamienic, jak i budowli sakralnych. Napisaliśmy o nich w oddzielnym artykule.
Teatr antyczny
Zaraz obok areny mieści się teatr antyczny (Théâtre Antique d'Arles) zbudowany w czasach Oktawiana Augusta (w latach 30-15 p.n.e.) - około sto lat przed jego sąsiadem czyli amfiteatrem. Obecnie teatr jest klasyfikowany jako element Światowego Dziedzictwa UNESCO. W teatrze jest organizowanych wiele wydarzeń artystycznych, w tym coroczny lipcowy festiwal z udziałem wielu aktorów, piosenkarzy i muzyków. Na teren teatru wchodzimy od strony ulicy Rue de la Calade (B; GPS: 43.676918, 4.629211). W pomieszczeniu kupujemy bilet (ceny biletów: normalny 8€, ulgowy 6€), a następnie wychodzimy na otwartą przestrzeń, na której znajdują się liczne pozostałości po starożytnych budowlach. Zniszczenia są dość duże, ponieważ w średniowieczu teren był źródłem kamienia służącego do budowy murów miejskich. Z tylnej ściany teatru pozostało tylko kilka pojedynczych kolumn. Trybuny zostały odbudowane prawie od zera, jednakże są one dobrze wkomponowane w całość.
Arelate: festiwal rzymski
W okolicach amfiteatru i teatru antycznego co roku w drugiej połowie sierpnia odbywa się bardzo interesujące wydarzenie prezentujące starożytne dziedzictwo Arles (Arelate, journées romaines d'Arles). Przez cały tydzień można zobaczyć mnóstwo animacji i rekonstrukcji, na przykład walki gladiatorów, wystawy, wyścigi rydwanów, parady ulicami miasta, spektakle uliczne. Program festiwalu jest niezwykle bogaty i różnorodny. Każdy znajdzie w nim coś interesującego. My akurat trafiliśmy na prezentację rzymskiego rynsztunku bojowego, a także na walki gladiatorów.
W kierunku Place de la Republique
Po obejrzeniu rzymskich budowli idziemy w kierunku głównego placu starego miasta: Place de la Republique (C; GPS: 43.676440, 4.627618). W tym celu poruszamy się od teatru antycznego ulicą Rue de la Calade i po około 100 metrach jesteśmy już na skrzyżowaniu uliczek, przy którym mieści się piękny budynek lokalnych władz, czyli Hôtel de ville d'Arles. Budynek został zbudowany w XVII wieku i do dziś zachwyca kunsztem wykonania sklepionego sufitu w dużym pomieszczeniu na parterze, do którego wchodzi się głównymi drzwiami. Schody honorowe są ozdobione rzeźbą Venus z Arles oraz dwoma lwami autorstwa Jeana Dedieu, lokalnego rzeźbiarza z przełomu XVII i XVIII wieku. Jeśli do budynku weszliśmy od strony placu Republiki, to możemy z niego wyjść przez drugie drzwi, przy ulicy Plan de la Cour. Tam też znajdują się charakterystyczne schody składające się z kilku stopni, wychodzące wprost ze ściany. Na tych stopniach konsulowie Republiki Arles wymierzali sprawiedliwość w XIII wieku.
Kościół św. Trofima
Była katedra św. Trofima (Cathédrale Saint-Trophime) została wybudowana pomiędzy XII a XV wiekiem, w czasie gdy Arles było jednym z największych miast w Prowansji i przez to przyciągało do siebie wiele zakonów. To ciekawy przykład architektury romańskiej, ponieważ zarówno rzeźby nad portalem, jak również ozdoby kolumn w pobliskim klasztorze są uznawane za najwyższej klasy dzieła sztuki romańskiej. Szczególnie tympanon przedstawiający Apokalipsę wg św. Jana robi duże wrażenie. Wewnątrz znajdują się trzy nawy: główna ze sklepieniem ostrołukowym, a boczne ze sklepieniem kolebkowym, a także ciekawe gobeliny i rzeźby ołtarzowe.
Klasztor św. Trofima
Klasztor został wybudowany obok katedry na przełomie XII i XIII wieku. Najpiękniejsze w nim są wewnętrzne krużganki, bogato zdobione. Co ciekawe, wejście do klasztoru nie znajduje się w kościele, lecz od strony placu Republiki (GPS: 43.676408, 4.627827). Wchodzimy na dziedziniec, a z niego przez wejście po prawej stronie do korytarza ze schodami. Wchodzimy na I piętro, gdzie kupujemy bilety (cena: bilet normalny 4,5€, bilet ulgowy 3,5€) i przechodzmy do właściwych budynków klasztoru.
Obelisk
Na samym środku placu Republiki widnieje obelisk, który został postawiony w IV wieku w środku amfiteatru rzymskiego, za czasów cesarza Konstantyna. Jego wysokość wynosi około 20 metrów. W obecnym miejscu znajduje się dopiero od 1676 roku. Obelisk zdobi na dole fontanna i rzeźby z brązu autorstwa Antoine Laurenta Dantana. Znajduje się on na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Inne budynki
Naprzeciwko katedry św. Trofima znajduje się kościół św. Anny z XVII wieku. Po rewolucji francuskiej przestał pełnić funkcję sakralną i do tej pory jest wykorzystywany jako miejsce prezentacji wystaw. Na rynku znajduje się także dawny budynek poczty z końca XIX wieku z pięknymi zdobieniami na przedniej fasadzie.
Rue de la République
Po zwiedzeniu zabytków znajdujących się na placu Republiki idziemy ulicą Rue de la République w kierunku rzeki Rodan. Po drodze mijamy ciekawe kamienice, na przykład Hôtel de la Lauziere z XVII wieku (GPS: 43.676415, 4.626210) posiadający wejście ozdobione pięknie skręconymi kolumnami będącymi przykładem unikatowej sztuki architektonicznej. Takie ozdoby świadczyły w przeszłości o wzrastającym poziomie zasobności mieszkańców Arles. Za chwilę, po prawej stronie mijamy także budynek muzeum Arles - "Museon Arlaten" w języku prowansalskim (GPS: 43.676499, 4.625971). Idąc dalej można skręcić w lewo w ulicę Rue Dulau, na końcu której znajdują się mury ciekawej multimedialnej biblioteki miejskiej - "Médiathèque d'Arles" (D; GPS: 43.676077, 4.625259) mieszczące się w dawnym budynku szpitala z XVI wieku. Dostępne są tu także przestrzenie wystawowe, jak również sklepy z pamiątkami i kawiarnia.
Place Antonelle i Rodan
Docieramy do placu Place Antonelle (E; GPS: 43.677125, 4.624386), z którego już blisko do wybrzeża szerokiej rzeki Rodan. Wchodzimy na most (GPS: 43.678435, 4.623549), z którego możemy podziwiać panoramę miasta. Następnie idziemy wzdłuż wybrzeża w kierunku wschodnim, w stronę term Konstantyna (F; GPS: 43.679002, 4.626975). Zostały one przez nas dokładniej opisane w oddzielnym artykule.
Place du Forum
Idziemy w kierunku bardzo ciekawego placu Place du Forum (G; GPS: 43.677632, 4.626975). Było to kiedyś historyczne centrum Arles. Do dziś zachowały się tu fragmenty starożytnej świątyni z I wieku. Przy placu znajduje się obecnie mnóstwo kafejek, hotele, a także pomnik Frédérica Mistrala, francuskiego filologa i poety, który spopularyzował i wspierał rozwój dialektu prowansalskiego.
Rue du 4 Septembre
Powracamy na ulicę Rue du 4 Septembre, przy której znajduje się interesujący budynek z XVIII wieku "Grande Boucherie", czyli mówiąc po polsku, Wielkiej Rzeźni :) (H; GPS: 43.678741, 4.628203). Było to w rzeczywstości miejsce handlowe pozwalające drobnym sprzedawcom na kupowanie mięsa w ilościach i cenach hurtowych. Idąc dalej w kierunku wschodnim, czyli parkingu Lamartine, mijamy po drodze bryłę kościoła Saint-Julien z XII wieku (I; GPS: 43.679241, 4.629705). Jeśli jednak parkujecie na parkingu du Centre, możecie wracać przez ogród Jardin d'été (J; GPS: 43.675637, 4.629860) o powierzchni 10000 m², z dużą liczbą drzew, krzewów i dwoma fontannami. Idealne miejsce do wypoczynku po pracowicie spędzonym dniu! :)
Zobacz również: