Volterra to starożytne miasto, założone już przez Etrusków, co czyni ją miejscem o niezwykle bogatej i długiej historii. Jest ono położone około 30 km na zachód od urokliwego San Gimignano i około 60 km na północ od historycznej Massa Marittima, co czyni ją idealnym punktem na mapie podróży po Toskanii. Spacerując po Volterrze, odkrywamy miejsca pełne archeologii, historii, architektury, a także wszelkiego rodzaju sklepy z lokalnym rzemiosłem i urokliwe restauracje.
Niesamowita struktura miasta, pełna uliczek wiodących w górę i dół, doskonale odzwierciedla niepowtarzalny klimat Toskanii, z jej malowniczymi krajobrazami i architektonicznymi skarbami. Co ciekawe, miasto jest także wspomniane w drugiej części sagi "Zmierzch" autorstwa Stephenie Meyer, czyli "Księżyc w nowiu", co przysporzyło mu dodatkowej popularności. To miejsce, gdzie starożytność spotyka się z nowoczesnością, a historia ożywa na każdym kroku.
Parkowanie w Volterrze, choć może wymagać nieco cierpliwości, jest możliwe dzięki kilku dostępnym parkingom, które są dogodnie położone w pobliżu historycznego centrum. Należy pamiętać, że Volterra to miasto na wzgórzu, więc parkowanie na obrzeżach i spacer to najlepsza opcja, aby podziwiać jego uroki.
Do wyboru mamy kilka, niestety przeważnie niezbyt wielkich parkingów. My akurat zaparkowaliśmy na parkingu "Gioconovo" (1; GPS: 43.404818, 10.856308), który oferuje wygodny dostęp do starówki. Można jeszcze szukać wolnych miejsc na parkingu "Macelli" (2; GPS: 43.404381, 10.861361) lub "Porta Fiorentina" (3; GPS: 43.403735, 10.860952). Niestety duży parking "Vallebona" jest dostępny tylko dla mieszkańców, dlatego nawet nie podajemy jego położenia. Istnieje jednak w miarę obszerny parking, na którym zapewne będą wolne miejsca. Chodzi o parking "Docciola" (4; GPS: 43.403384, 10.863572), który jest dobrą alternatywą, gdy inne są zajęte. Wszystkie wspomniane parkingi znajdują się po północnej stronie miejscowości, co ułatwia dotarcie do głównych atrakcji.
Wejście do starego miasta w Volterrze to jak przekroczenie bramy do innego wymiaru, gdzie współczesność ustępuje miejsca starożytności i średniowieczu. Już sam początek wędrówki obfituje w historyczne zabytki, które świadczą o bogatej przeszłości tego etruskiego miasta.
Idziemy ulicą Viale Franco Porretti w kierunku pięknej bramy Porta Fiorentina, którą wejdziemy na obszar starego miasta. Idąc, mijamy po prawej stronie pozostałości po budowlach etruskich i rzymskich (m.in. rzymski teatr) (A; GPS: 43.403703, 10.859868), które są imponującym świadectwem starożytnej historii. Istnieje możliwość ich zwiedzenia, ale ponieważ "nastawialiśmy się" na zabytki starego miasta, więc wystarczyło nam obejrzenie tego miejsca z pewnej odległości. Docieramy do bramy wejściowej (B; GPS: 43.403717, 10.861320) i wchodzimy do historycznego centrum miasta. Brama Porta Fiorentina została zbudowana na początku XIII wieku i jest ozdobiona herbem Medyceuszy nad wejściem, co podkreśla jej historyczne znaczenie i piękno.
Po przekroczeniu bramy Porta Fiorentina, nasza podróż prowadzi prosto w głąb historycznego centrum Volterry, gdzie każda ulica i budynek opowiada swoją własną historię. Ta trasa to prawdziwa esencja toskańskiego uroku, prowadząca do serca miasta.
Idziemy ulicą Via Guarnacci prosto na południe, w kierunku głównego placu Piazza dei Priori. Po drodze mijamy ciekawe budynki, na przykład imponujący budynek Casa-torre Toscano (C; GPS: 43.402401, 10.861368), który zawiera najlepiej utrzymaną wieżę w całej miejscowości Volterra (zbudowaną w XIII wieku). Wieże takie, podobnie jak w przypadku San Gimignano, były budowane przede wszystkim w celach obronnych, widać to zresztą po wąskich oknach, które miały chronić przed przypadkowymi kulami. Wieża stanowi też punkt widokowy, można na nią wejść i z góry podziwiać panoramę miasta, co jest doskonałą okazją do wykonania pamiątkowych zdjęć. Ulica Via Guarnacci lekko skręca w prawo, zmieniając się na ulicę Via Giacomo Matteotti, i wkrótce docieramy do skrzyżowania z Via dei Marchesi, która doprowadzi nas za chwilę na główny plac miasta.
Okazały plac Piazza dei Priori (D; GPS: 43.402132, 10.859424) jest bijącym sercem miasta, które rzeczywiście robi duże wrażenie swoją historyczną zabudową i eleganckim charakterem. To miejsce, gdzie historia spotyka się z codziennym życiem Volterry, pełne urokliwych kawiarni i sklepików.
Przy placu znajduje się najstarszy ratusz toskański (E; GPS: 43.401806, 10.859455) zwany Palazzo dei Priori (zbudowany w 1. połowie XIII wieku) z pięknie dekorowaną fasadą, która zachwyca detalami architektonicznymi. Ratusz ma wieżę, na którą (za odpowiednią opłatą) można wejść i podziwiać panoramę miasta. Na placu widzimy też inne historyczne budynki, jak na przykład Palazzo Pretorio (F; GPS: 43.402144, 10.859845) z ciekawą, kamienną wieżą, na której w pobliżu dachu znajduje się półka podtrzymująca posąg przedstawiający świnię lub dzika. Z tego powodu wieża jest nazywana La Torre del Porcellino, czyli Wieżą Świnki, co dodaje jej unikalnego charakteru.
Katedra Santa Maria Assunta i baptysterium to dwa kluczowe zabytki sakralne w Volterrze, które świadczą o bogatej historii religijnej miasta. Położone obok siebie, stanowią architektoniczną i artystyczną perełkę, którą każdy odwiedzający powinien zobaczyć.
Z placem Piazza dei Priori sąsiaduje najważniejszy kościół w mieście, czyli katedra Santa Maria Assunta z XII wieku (G; GPS: 43.401778, 10.858834), która jest sercem duchowym Volterry. Obok niej postawiono bardzo ładne baptysterium z XIII wieku. Wcześniej w tym miejscu istniał już kościół, lecz został zniszczony trzęsieniem ziemi, co świadczy o burzliwej historii regionu. My odwiedziliśmy baptysterium, ponieważ pechowo katedra była w trakcie remontu. Baptysterium (H; GPS: 43.401618, 10.858268), zbudowane na planie ośmiokąta, wygląda z zewnątrz tak, jak wiele religijnych budowli Toskanii: jest zbudowane z naprzemiennie ułożonych jasnych i ciemnych kamieni, co nadaje mu charakterystyczny wygląd. Wnętrze w kolorze beżu, z centralnie umieszczoną chrzcielnicą, emanuje spokojem i prostotą.
Po zwiedzeniu centralnych punktów Volterry, nasza trasa prowadzi w kierunku innej historycznej bramy – Porta San Francesco, a następnie z powrotem do serca miasta, odkrywając po drodze kolejne architektoniczne skarby i zabytki. To doskonała okazja, aby podziwiać różnorodność urbanistyczną Volterry.
Następnie kierujemy się ulicami Via Franceschini oraz Via S. Lino do innej bramy o nazwie Porta San Francesco, mijając po drodze urokliwy kościół San Lino z XV wieku (I; GPS: 43.403774, 10.856655), który zachwyca swoją prostotą. Po dojściu do bramy wracamy na początku ulicą Via S. Lino, ale na skrzyżowaniu skręcamy w lewo w ulicę Via Ricciarelli i omijając Piazza dei Priori, idziemy ulicą Via dei Sarti. Przy ulicy Via dei Sarti znajduje się wspaniała rezydencja Palazzo Incontri Viti (J; GPS: 43.402606, 10.860779), zawierająca obecnie muzeum sztuki. Była to siedziba bogatego kupca Giuseppe Viti handlującego alabastrem, co świadczy o dawnym bogactwie miasta.
Piazza XX Settembre to kolejny urokliwy plac w Volterrze, który oferuje nie tylko historyczne budowle, ale także piękne widoki na miasto i otaczające je krajobrazy. To doskonałe miejsce, aby na chwilę odpocząć i podziwiać lokalną architekturę oraz sztukę.
Przecinamy znane nam już skrzyżowanie Via Guarnacci z Via Giacomo Matteotti i idziemy prosto ładną ulicą Via di Sotto aż do placu Piazza XX Settembre (K; GPS: 43.401446, 10.862904), który jest miejscem upamiętniającym ważne wydarzenia historyczne. Przy placu znajduje się pomnik poległych na wojnie ("Monumento ai Caduti"), kościół Chiesa di Sant'Agostino z XIII w., a także ciekawe Muzeum Tortur, które może być fascynującym, choć nieco mrocznym, doświadczeniem. Z placu roztacza się ładny widok na miasto i okolice, co czyni go doskonałym punktem widokowym. Idąc dalej na wschód ulicą Via Don Giovanni Minzoni, dotrzemy do imponującej twierdzy medycejskiej ("Fortezza Medicea") z XIV i XV wieku (L; GPS: 43.400161, 10.866128). Niestety, nie można jej zwiedzać od środka, ale z zewnątrz robi wrażenie swoją monumentalnością.
Gastronomia w Volterrze to prawdziwa podróż przez smaki Toskanii, gdzie tradycja łączy się z lokalnymi produktami najwyższej jakości. Miasteczko, z jego etruskimi korzeniami, oferuje unikalne doznania kulinarne, które zadowolą nawet najbardziej wymagających smakoszy.
Kuchnia w Volterrze jest głęboko zakorzeniona w regionalnych tradycjach, co oznacza, że potrawy są proste, ale pełne smaku, przygotowywane z świeżych składników pochodzących z okolicznych farm. Odwiedzając to miasteczko, masz okazję spróbować autentycznych dań, które odzwierciedlają bogactwo toskańskiej ziemi i kunszt lokalnych kucharzy.
Co warto zjeść?
Będąc w Volterrze, koniecznie spróbuj dań z dziczyzny, zwłaszcza z dzika (cinghiale), który jest specjalnością regionu. Popularne są makarony z sosem z dzika (pappardelle al cinghiale) lub steki z dzika. Volterra słynie również z trufli, więc szukaj potraw z ich dodatkiem, takich jak pasta czy jajecznica z truflami.
Warto spróbować lokalnych serów pecorino, produkowanych z mleka owczego, często podawanych z miodem lub konfiturami. Nie zapomnij o słynnym włoskim pieczywie i lokalnej oliwie z oliwek. Na deser polecamy cantucci (twarde ciasteczka migdałowe) maczane w Vin Santo (słodkim winie deserowym). Do posiłku oczywiście idealnie pasuje lokalne wino, zwłaszcza Chianti z pobliskich winnic.
Gdzie zjeść?
W Volterrze znajdziesz wiele uroczych restauracji i trattorii, które oferują autentyczne smaki Toskanii. Główny plac Piazza dei Priori oraz jego okolice to dobre miejsce do rozpoczęcia poszukiwań.
Polecamy Osteria La Pace, która jest znana z tradycyjnych dań toskańskich i przyjaznej atmosfery. Innym dobrym wyborem może być La Carabaccia, oferująca wyrafinowane dania regionalne w eleganckim otoczeniu. Warto również poszukać mniejszych, rodzinnych trattorii w bocznych uliczkach, które często oferują domowe jedzenie w przystępnych cenach, co pozwala na spróbowanie autentycznych smaków za niewielką cenę. Nie zapomnij odwiedzić lokalnych sklepików z produktami spożywczymi, aby zaopatrzyć się w oliwę, sery i wina.