Cortona, Toskania, Włochy
Cortona to miasto, które urzeka swoją niezwykłą atmosferą i niepowtarzalnym urokiem. Zbudowane na stromej skarpie, charakteryzuje się malowniczymi, stromymi uliczkami, które wiją się wśród kamiennych budynków. Przy ulicach można podziwiać stare domy, w większości wzniesione z lokalnego kamienia, które nadają miastu autentyczny i historyczny charakter. Na samym szczycie wzgórza góruje imponująca Fortezza del Girifalco, twierdza zbudowana przez Cosimo I de 'Medici na fundamentach starożytnych etruskich fortyfikacji. Mury otaczające miasto, o długości trzech kilometrów, również zawierają wiele etruskich elementów, świadcząc o bogatej historii i długiej obecności tej starożytnej cywilizacji w regionie. Spacerując po Cortonie, można poczuć ducha minionych epok, podziwiając jednocześnie piękne toskańskie krajobrazy rozciągające się z każdego zakątka miasta.
Parking w Cortonie
Planując wizytę w Cortonie, masz do wyboru kilka dogodnych opcji parkingowych. Tym razem postanowiliśmy podjechać samochodem aż pod same mury obronne miasta i tam zaparkować (1; GPS: 43.273576, 11.983348). Miejsca nie było zbyt dużo, co jest typowe dla historycznych miasteczek na wzgórzach, dlatego warto mieć na uwadze tę informację, zwłaszcza w szczycie sezonu. W razie potrzeby, idealną alternatywą jest drugi, większy parking o nazwie Parcheggio dello Spirito Santo (2; GPS: 43.273296, 11.985975). Jest to bardziej przestronne miejsce, które z pewnością zapewni komfortowe parkowanie. Oba parkingi są dogodnie zlokalizowane i umożliwiają łatwy dostęp do historycznego centrum Cortony, pozwalając na bezstresowe rozpoczęcie zwiedzania tego urokliwego toskańskiego miasta.
Stare miasto w Cortonie
Po zaparkowaniu samochodu, nasza przygoda z Cortoną rozpoczęła się od przejścia przez urokliwą bramę (A; GPS: 43.273153, 11.983964) w imponujących murach obronnych miasta. Te potężne mury, które częściowo pochodzą jeszcze z czasów etruskich, sięgają IV wieku p.n.e. i do dziś otaczają miasto na długości ponad trzech kilometrów, oferując nie tylko doskonałe warunki obronne w przeszłości, ale także spektakularne widoki na dolinę Val di Chiana. Już kilka kroków dalej zanurzyliśmy się w gęstą sieć stromych, brukowanych uliczek. Szczególny urok ma Via Guelfa, której nazwa nawiązuje do średniowiecznych konfliktów pomiędzy gwelfami a gibelinami — frakcjami politycznymi, które przez wieki dzieliły Toskanię. Dziś tą urokliwą trasą spaceruje się wśród galerii, lokalnych warsztatów rzemieślniczych i przytulnych kawiarni, gdzie aromat świeżo palonej kawy miesza się z zapachem toskańskich ciastek. Ulica prowadzi prosto do Piazza della Republica (B; GPS: 43.275022, 11.985405), które od wieków pełni rolę serca Cortony — zarówno pod względem społecznym, jak i administracyjnym. Plac otoczony jest zabytkowymi budynkami, wśród których wyróżnia się XIII-wieczny Pallazzo Communale, siedziba ratusza z charakterystyczną wieżą zegarową i monumentalnymi schodami prowadzącymi na główny taras. Budynek ten nie tylko dominuje wizualnie nad placem, ale stanowi również tło wielu wydarzeń publicznych, takich jak festyny, koncerty i targi regionalne. W bezpośrednim sąsiedztwie wznosi się Palazzo del Capitano del Popolo, jeden z najstarszych świeckich budynków w mieście, datowany na XII wiek. Jego kamienna fasada ozdobiona herbami dawnych urzędników przypomina o czasach, gdy miastem rządził wybierany przez mieszkańców „kapitan ludu”. Cała przestrzeń Piazza della Republica tętni życiem od wczesnych godzin porannych aż po wieczorne spacery — to miejsce, gdzie historia przeplata się z codziennością mieszkańców i gdzie warto zatrzymać się na kawę, podziwiając zabytkową scenografię.
Kontynuując nasze zwiedzanie, dotarliśmy do kolejnego ważnego placu w Cortonie: Piazza Luca Signorelli (C; GPS: 43.275499, 11.985127). Plac nosi imię słynnego renesansowego malarza, który urodził się w Cortonie około 1450 roku i zasłynął monumentalnymi freskami w katedrze w Orvieto. Otoczony eleganckimi budynkami o jasnych elewacjach, plac ten skupia najważniejsze instytucje kulturalne miasta. Główną atrakcją jest Museo dell'Accademia Etrusca e città di Cortona, które mieści się w renesansowym Palazzo Casali. Zbiory muzeum są niezwykle bogate: od brązowych lamp etruskich, przez kolekcje ceramiki i monet, po dokumenty średniowieczne i artefakty związane z dziejami Cortony. Obok muzeum znajduje się neoklasycystyczny Teatr Signorelli z XIX wieku — niewielki, lecz zachwycający swoją akustyką i eleganckim wystrojem. Do dziś odbywają się tam spektakle teatralne i koncerty muzyki klasycznej. Z Piazza Luca Signorelli można w kilka minut dojść do katedry Duomo di Cortona (D; GPS: 43.276403, 11.984033), której XV-wieczna struktura została wzniesiona na miejscu wcześniejszej świątyni etruskiej. Skromna fasada skrywa harmonijne wnętrze z klasycystycznymi filarami, kaplicami bocznymi oraz obrazami mistrzów szkoły umbryjskiej. Alternatywnie można skierować się ulicą Via Giuseppe Maffei ku kościołowi św. Franciszka (E; GPS: 43.275359, 11.986555), który mieści się na niewielkim wzniesieniu, skąd rozciąga się malowniczy widok na dachy miasta. Gotycki kościół kryje relikwie świętego i stanowi jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w regionie. Po intensywnym zwiedzaniu warto zanurzyć się w atmosferze spokojnych zaułków, odkrywając ukryte przejścia, wewnętrzne dziedzińce i galerie artystów. Jeśli dopisze Ci szczęście, trafisz na jeden z kameralnych koncertów ulicznych, które dodają Cortonie jeszcze więcej uroku. A gdy poczujesz głód — zajrzyj do Trattorii Dardano, słynącej z domowego makaronu i dziczyzny w sosie z czerwonego wina. Na deser koniecznie zatrzymaj się w Caffè Tuscher przy Via Nazionale — ich panna cotta z malinami jest prawdziwą legendą wśród mieszkańców.
Gastronomia w Cortonie
Cortona, położona w sercu Toskanii, oferuje niezapomniane doznania kulinarne, które są głęboko zakorzenione w tradycji i bazują na świeżych, lokalnych składnikach. Kuchnia toskańska jest znana ze swojej prostoty, ale jednocześnie bogactwa smaków, a Cortona nie jest wyjątkiem. Przygotuj się na podróż przez autentyczne włoskie smaki, które idealnie uzupełnią Twoje zwiedzanie tego urokliwego miasta.
Co warto zjeść?
W Cortonie i okolicach królują dania, które czerpią z bogactwa regionu. Koniecznie spróbuj pappa al pomodoro, gęstej zupy chlebowej z pomidorami i bazylią, która jest kwintesencją toskańskiej prostoty. Inną lokalną specjalnością jest ribollita, sycąca zupa warzywna z fasolą i czerstwym chlebem, gotowana dwukrotnie. Jeśli jesteś miłośnikiem mięsa, nie możesz pominąć bistecca alla fiorentina, czyli słynnego florenckiego steku, często grillowanego i podawanego krwistego. Warto też spróbować cinghiale (dzika), który jest popularny w tej okolicy i często serwowany w formie ragu z makaronem pappardelle. Cortona to także region doskonałych win, więc do każdego posiłku warto zamówić lokalne wino Chianti lub Vino Nobile di Montepulciano. Na deser, poszukaj cantucci, twardych ciasteczek migdałowych, idealnych do maczania w słodkim winie Vin Santo, lub tarty z lokalnymi owocami, takimi jak figi czy brzoskwinie, w zależności od sezonu.
Gdzie zjeść?
W Cortonie znajdziesz wiele uroczych restauracji i trattorii, które oferują autentyczne toskańskie smaki. Przy Piazza della Republica lub w jego pobliżu znajdziesz kilka doskonałych opcji. Osteria del Teatro to często polecana restauracja, znana z tradycyjnych dań i przytulnej atmosfery. Innym świetnym wyborem jest La Loggetta, która oferuje piękne widoki na okolicę i wyśmienite dania. Jeśli szukasz bardziej kameralnego miejsca, poszukaj mniejszych trattorii ukrytych w bocznych uliczkach, które często serwują domowe posiłki w przystępnych cenach. Na szybką przekąskę lub lunch, odwiedź lokalne "alimentari" (sklepy spożywcze) lub "enoteche" (winiarnie), które często oferują deskę lokalnych serów i wędlin z lampką wina. Pamiętaj też o wizycie na lokalnych targach, gdzie możesz kupić świeże produkty, które są podstawą toskańskiej kuchni, a także lokalne specjały, takie jak oliwa z oliwek czy miody.
Zobacz również: