Štramberk, Czechy
Štramberk to niewielkie, ale niezwykle malownicze miasto, położone w kraju morawsko-śląskim w Czechach, niedaleko Nowego Jiczina i Přibora, około 40 km na południe od Ostrawy. Ta urokliwa miejscowość została założona na zboczu zalesionego wzgórza wapiennego, na którego szczycie dumnie wznosi się ciekawa wieża zamkowa, nazywana lokalnie "Trúba", stanowiąca charakterystyczny punkt orientacyjny. Z powodu swojego wyjątkowego położenia, licznych zabytków oraz unikatowego zespołu drewnianych domów z XVIII i XIX wieku, miasto zyskało miano Morawskiego Betlejem, co doskonale oddaje jego świąteczny i bajkowy klimat. W pobliżu miasta znajduje się również słynna jaskinia Šipka, która jest miejscem niezwykłych odkryć archeologicznych – to właśnie tam znaleziono szczątki kostne dziecka neandertalczyka, co świadczy o prehistorycznym znaczeniu tego terenu. Štramberk to idealne miejsce dla miłośników historii, architektury i przyrody, oferujące niezapomniane wrażenia i pozwalające na pełne zanurzenie się w unikalną atmosferę Morawskiego Kraju.
Parking w Štramberku
Do Štramberku można dojechać wygodnie autostradą D1, która przebiega przez Ostrawę. Należy zjechać na zjeździe numer 336, który wskazuje na miejscowość Studénka. Następnie poruszamy się drogami 464 i 46432, które prowadzą bezpośrednio do celu. W samym Štramberku, aby dotrzeć do parkingu, przejeżdżamy przez centrum ulicą Dolní Bašta, by następnie wjechać na ulicę Zauličí i wreszcie na płatny parking (1; GPS: 49.586181, 18.123835). Opłata za parkowanie wynosi zaledwie 50 CZK na cały dzień, co jest bardzo korzystną ceną, biorąc pod uwagę atrakcyjność miasta. To sprawia, że Štramberk jest łatwo dostępny dla zmotoryzowanych turystów, którzy mogą bez obaw zostawić samochód i wyruszyć na zwiedzanie. Parking jest zazwyczaj wystarczająco duży, aby pomieścić wszystkich odwiedzających, a jego bliska lokalizacja do centrum umożliwia szybkie dotarcie do głównych atrakcji miasta. Warto skorzystać z tej dogodnej opcji, aby uniknąć problemów z parkowaniem i cieszyć się urokami Morawskiego Betlejem bez zbędnych zmartwień.
Jaskinia Šipka i spacer po lesie
Postanowiliśmy najpierw udać się do jaskini Šipki i pospacerować po otaczającym ją lesie, a dokładniej niejako zatoczyć krąg i podejść do centrum miasta z drugiej strony – od ulicy Plaňava. Wejście do parku, który prowadzi do jaskini, znajduje się przy szkole zakładowej (A; GPS: 49.5870022, 18.1212669). Po przejściu około 250 metrów znajdziemy się przy jaskini Šipka (B; GPS: 49.5874403, 18.1192286), która jest miejscem o dużym znaczeniu archeologicznym. Obok jaskini znajduje się punkt widokowy, z którego możemy podziwiać piękną perspektywę miasta z górującą nad nim wieżą "Trúba", co stanowi doskonałą okazję do zrobienia pamiątkowych zdjęć. Następnie idziemy dalej żółto-zielonym szlakiem edukacyjnym ("Naučná stezka Lašská - Štramberk"), który prowadzi przez malowniczy las. Po drodze mijamy pomnik i imponujący wapienny kamieniołom Kotouč (C; GPS: 49.5848286, 18.1180911), świadectwo geologicznej historii regionu. Po dalszych 600 metrach spaceru las się kończy, wchodzimy znów w zabudowania i ulicą Plaňava (D; GPS: 49.5880908, 18.1156289) docieramy do głównej ulicy Dolní Bašta (E; GPS: 49.5900450, 18.1193144), skąd rozpościera się ładny widok na budynki tworzące zabytkową zabudowę miasteczka. Ten spacer to doskonały sposób na połączenie aktywnego wypoczynku z odkrywaniem przyrodniczych i historycznych atrakcji Štramberka.
Rynek
Rynek miasta (Rynek miasta) (F; GPS: 49.5915717, 18.1174528) w Štramberku jest dość duży i tworzy regularny kształt prostokąta, co jest charakterystyczne dla średniowiecznych układów urbanistycznych. Na jego krótszym boku dumnie wznosi się barokowy kościół św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, którego fasada dodaje placowi uroku i historycznego charakteru. Zabudowę rynku tworzą piękne, kolorowe kamieniczki, z których wiele to unikatowe, drewniane domy z XVIII i XIX wieku, dzięki którym miasto zyskało przydomek Morawskiego Betlejem. Na środku placu postawiono urokliwą fontannę, która dodaje rynkowi lekkości i jest popularnym miejscem spotkań. Liczne restauracje i kawiarnie zachęcają do odwiedzin, oferując lokalne specjały i przyjemne miejsca na odpoczynek. Jednak my, zafascynowani historycznymi legendami i pięknymi widokami, udajemy się na szczyt góry, aby wejść na górującą nad miastem wieżę "Trúba" i podziwiać panoramę Štramberka i okolic. Rynek to serce miasta, gdzie historia spotyka się z codziennym życiem, tworząc niezapomniane wrażenia dla każdego odwiedzającego.
Wieża Trúba
Zamek w Štramberku jest owiany wieloma tajemnicami i legendami, które dodają mu niezwykłego uroku. Jedna z opowieści głosi, że został on zbudowany przez templariuszy, co pobudza wyobraźnię i wpisuje go w kontekst średniowiecznych rycerzy. Faktycznie powstał on na przełomie XIII i XIV wieku i był strategiczną budowlą obronną, pełniącą kluczową rolę w systemie obronnym regionu. Pozostałością po nim jest m.in. charakterystyczna wieża Trúba (G; GPS: 49.5923575, 18.1162833), która od 1902 roku służy jako świetny punkt widokowy, pozwalający zachwycać się pięknymi widokami bliższych i dalszych okolic. Ze szczytu wieży roztacza się malownicza panorama na Štramberk, okoliczne wzgórza, lasy i odległe pasma górskie, co jest prawdziwą gratką dla fotografów i miłośników krajobrazów. Do zamku prowadzą urokliwe schody wiodące wśród zieleni, co czyni podejście przyjemnym elementem wycieczki. Samo wejście na wieżę jest płatne – bilet kosztuje 40 CZK dla osób dorosłych i 20 CZK dla dzieci i emerytów, co jest niewielką ceną za tak spektakularne widoki. Wieża Trúba to nie tylko historyczny zabytek, ale także symbol Štramberka i obowiązkowy punkt każdej wizyty w tym czeskim miasteczku, oferujący niezapomniane wrażenia i perspektywy.
Ogród botaniczny i arboretum
Ogród botaniczny ("Botanická zahrada a arboretum") w Štramberku to wyjątkowe miejsce, które znajduje się w dawnym kamieniołomie wapienia (H; GPS: 49.5884836, 18.1257569), co nadaje mu unikalny charakter. Kamieniołom ten był eksploatowany od 1860 do 1920 roku, a po jego zamknięciu pozostałe odpady były tam przechowywane, a część gruntów była nawet wykorzystywana jako boisko do piłki nożnej. Jednak od 1996 roku obszar został właściwie zagospodarowany, a pierwsze nasadzenia roślin miały miejsce w 1998 roku, przekształcając przemysłowe dziedzictwo w kwitnącą oazę zieleni. Obecnie w ogrodzie botanicznym istnieje około 1200 gatunków roślin, zarówno rodzimych, jak i egzotycznych, tworzących bogatą kolekcję botaniczną. Można spotkać tam także lokalną faunę – my przykładowo widzieliśmy węże zaskrońce, co świadczy o bogactwie ekosystemu. Dla celów wspinaczkowych dostępne są także ciekawe skałki otaczające ogród botaniczny, co przyciąga miłośników aktywnego wypoczynku. Ogród botaniczny i arboretum w Štramberku to doskonałe miejsce na relaks i spacer wśród zieleni, oferujące jednocześnie edukację przyrodniczą i możliwość podziwiania piękna flory i fauny regionu. To idealne uzupełnienie zwiedzania historycznego centrum miasta.
Gastronomia w Štramberku
Gastronomia w Štramberku to prawdziwa uczta dla podniebienia, łącząca tradycyjne smaki morawskiej kuchni z unikalnymi lokalnymi przysmakami. Miasteczko, choć niewielkie, oferuje autentyczne doznania kulinarne, które zadowolą każdego smakosza. W lokalnych restauracjach i kawiarniach dominują dania przygotowywane z regionalnych produktów, co gwarantuje świeżość i wysoką jakość. Kuchnia morawska jest sycąca i aromatyczna, z wyraźnymi wpływami kuchni czeskiej, słowackiej i austriackiej. W menu często znajdziecie dania mięsne, takie jak pieczenie, gulasze, a także lokalne zupy i dania mączne. Nie brakuje też słodkich wypieków i deserów, które doskonale uzupełniają każdy posiłek. Wiele lokali kładzie nacisk na tradycyjne receptury, często przekazywane z pokolenia na pokolenie. Atmosfera w restauracjach jest zazwyczaj ciepła i gościnna, z wystrojem często nawiązującym do historycznego charakteru miasta, co sprawia, że posiłki stają się niezapomnianym doświadczeniem. Wizyta w Štramberku to doskonała okazja, aby zanurzyć się w smakach czeskiej kuchni regionalnej i skosztować lokalnych przysmaków, które są integralną częścią kultury tego miejsca.
Co warto zjeść?
Będąc w Štramberku, koniecznie spróbujcie lokalnych specjałów, które są wizytówką tego regionu. Na pierwszym miejscu są oczywiście Štramberské uši (Štramberskie Uszy) – unikalne piernikowe ciasteczka w kształcie uszu, które są chronionym produktem regionalnym i symbolizują legendę związaną z najazdem Tatarów. To obowiązkowy punkt programu dla każdego turysty! Oprócz tego, warto skosztować morawskiego wróbla (Moravský vrabec), czyli kawałków pieczonej wieprzowiny podawanej z kapustą i knedlikami (houskové knedlíky). To sycące i tradycyjne danie. Dla miłośników zup, polecamy kulajdę – gęstą zupę grzybową z ziemniakami, koperkiem i śmietaną, często z dodatkiem jajka. Warto również spróbować lokalnych wędlin i serów, które są produkowane w regionie. Do posiłku idealnie pasuje kieliszek czeskiego piwa, zwłaszcza regionalnego, które jest cenione za swoją jakość. Na deser, oprócz Štramberskich Uszu, polecamy spróbować tradycyjnych czeskich ciast, takich jak koláče (drożdżowe ciasta z różnymi nadzieniami) lub bramborové placky (placki ziemniaczane). Te kulinarne doznania z pewnością umilą Wam pobyt w Štramberku i pozwolą na pełne zanurzenie się w smakach Moraw.
Gdzie zjeść?
W Štramberku znajdziecie kilka uroczych miejsc, gdzie można spróbować autentycznej kuchni morawskiej i oczywiście kupić słynne Štramberské uši. W samym centrum miasta, zwłaszcza na rynku i w jego okolicach, zlokalizowane są restauracje i kawiarnie. Jedną z polecanych opcji jest Restaurace Pod Trúbou, która oferuje tradycyjne dania czeskie i morawskie w przyjemnej atmosferze, z widokiem na wieżę zamkową. Warto również odwiedzić Restaurace Jarošův mlýn, która jest nieco oddalona od centrum, ale oferuje urokliwe otoczenie i dobrą kuchnię. Na rynku i w jego bocznych uliczkach znajdziecie również liczne stoiska i małe sklepy, w których można kupić świeżo wypiekane Štramberské uši. Warto poszukać także mniejszych, rodzinnych gospód, które często oferują bardziej domowe jedzenie w przystępnych cenach. W sezonie turystycznym, restauracje mogą być dość zatłoczone, dlatego zaleca się wcześniejszą rezerwację stolika, zwłaszcza wieczorem. Štramberk z pewnością zaspokoi Wasze kulinarne pragnienia, oferując smaki, które na długo pozostaną w pamięci i przypomną o urokach Morawskiego Betlejem.
Zobacz również: