Stary Smokowiec (Starý Smokovec) to najstarsza tatrzańska osada, która już pod koniec XVIII wieku pełniła funkcje letniska i uzdrowiska, przyciągając gości swoim urokliwym położeniem. Dziś jest to popularne wśród turystów miasteczko, położone w Słowacji, w sercu Wysokich Tatr, przy tzw. Drodze Wolności. Ta malownicza trasa prowadzi od Łysej Polany aż do miejscowości Štrbské Pleso, łącząc kluczowe punkty tatrzańskiego krajobrazu. Stary Smokowiec stanowi doskonałą bazę wypadową do pieszych wędrówek i eksploracji górskich szlaków, oferując jednocześnie wiele atrakcji na miejscu. Jego historyczna zabudowa, z charakterystycznymi fasadami, nadaje mu wyjątkowy klimat. Otoczenie Tatr Wysokich sprawia, że jest to idealne miejsce dla miłośników przyrody, aktywnego wypoczynku, jak i tych, którzy pragną po prostu odetchnąć świeżym górskim powietrzem i podziwiać zapierające dech w piersiach widoki. Stary Smokowiec to prawdziwy symbol tatrzańskiej turystyki, łączący tradycję z nowoczesnością, co sprawia, że jest cenionym celem podróży dla odwiedzających z całego świata.
Znalezienie miejsca parkingowego w Starym Smokowcu, zwłaszcza w sezonie turystycznym, może być nieco problematyczne, z uwagi na ograniczoną liczbę dostępnych miejsc. Z tego, co zauważyliśmy, w szczycie sezonu możemy mieć trudności z zaparkowaniem. Istnieją co prawda dwa główne parkingi, ale nie są one zbyt duże, co szybko prowadzi do ich zapełnienia. Pierwszy z nich znajduje się przy wjeździe do miasteczka od wschodniej strony (1; GPS: 49.1403122, 20.2255469), natomiast drugi, prawdopodobnie płatny, za torami, po jego południowej stronie (2; GPS: 49.3803, 20.22253). My akurat w czasie naszego pobytu mieliśmy problem z zaparkowaniem i po prostu nie udało się szybko znaleźć jakiegoś sensownego, a przy okazji darmowego parkingu z wolnymi miejscami. Nie próbowaliśmy co prawda zatrzymywać się np. przy sklepie, bo po powrocie mogłoby się okazać, że za szybą znaleźlibyśmy ładną kartkę od straży miejskiej z prośbą o wsparcie 😂. Warto zawsze zwracać uwagę na znaki drogowe i regulacje dotyczące parkowania, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Postanowiliśmy więc zaparkować na jednym z płatnych parkingów, a konkretnie niedaleko prestiżowego hotelu Grand Hotel (3; GPS: 49.1411825, 20.2218778). W tym przypadku miejsce parkingowe zawsze się znajdzie, lecz trzeba się liczyć z tym, że koszt wyniesie około 5-6 € za dzień. Dlatego też opłaca się to raczej wtedy, gdy planujemy wypad gdzieś w góry właśnie na cały dzień i chcemy mieć pewność bezpiecznego postoju. W przypadku, gdy chcemy zwiedzić samo miasteczko (a na to wystarczą maksymalnie 2 godziny, jeśli nie mniej), powinniśmy poświęcić trochę czasu i poszukać innego, bardziej ekonomicznego miejsca. Oczywiście, wypróbujcie wspomniane na początku dwa parkingi. Jeśli przyjedziecie w miarę wcześnie, na przykład przed godziną 9:00, jest duża szansa na znalezienie wolnego miejsca. Można też spróbować zostawić samochód na którejś z dalszych, bocznych uliczek, aby uniknąć opłat. Jak zwykle bądźcie jednak czujni i dokładnie sprawdzajcie znaki drogowe, czy nie ma jakichś zakazów lub ograniczeń czasowych, aby uniknąć mandatu. Planowanie parkowania z wyprzedzeniem może zaoszczędzić Wam czas i nerwy podczas wizyty w Starym Smokowcu.
Stary Smokowiec nie jest zbyt duży, co sprawia, że idealnie nadaje się na spokojny spacer, pozwalający na chłonięcie jego unikalnej atmosfery. Można swobodnie pospacerować uliczkami, przy których znajdują się malownicze budynki z charakterystycznymi fasadami, często zdobionymi w stylu tatrzańskim, co świadczy o bogatej historii i tradycji uzdrowiskowej miejscowości. Niedaleko eleganckiego Grand Hotelu, który sam w sobie jest zabytkiem architektury, znajduje się ciekawy Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP (A; GPS: 49.141213, 20.220967) – niestety dość często zamknięty dla zwiedzających, dlatego warto sprawdzić godziny otwarcia. Jego architektura jest warta uwagi, nawet z zewnątrz. Oprócz tego, można podejść do stacji kolei wąskotorowej (B; GPS: 49.139288, 20.222602), która stanowi ważny węzeł komunikacyjny, łączący Poprad, Tatrzańską Łomnicę i malownicze Štrbské Pleso. Stacja ta, z jej zabytkowymi budynkami i peronami, to idealne miejsce, aby poczuć puls tatrzańskiego transportu i zobaczyć historyczne pociągi. Spacer po Starym Smokowcu to doskonały sposób na relaks i podziwianie uroków najstarszej tatrzańskiej osady, która harmonijnie łączy przeszłość z teraźniejszością. To miejsce, które mimo niewielkich rozmiarów, oferuje wiele urokliwych zakątków do odkrycia.
Stary Smokowiec to doskonała baza wypadowa dla miłośników górskich wędrówek, oferująca mnóstwo tras turystycznych o różnym stopniu trudności, prowadzących w głąb Wysokich Tatr. Bardziej zaawansowani turyści mogą zaliczyć wymagające szlaki, które zaczynają się bezpośrednio ze Starego Smokowca, prowadząc do spektakularnych miejsc. Dokładna mapa tras znajduje się na przykład na stronie mapy.cz, która jest nieocenionym narzędziem do planowania wycieczek. Warto również skorzystać z urokliwej kolejki torowo-linowej, która prowadzi na szczyt góry Hrebieniok (ceny biletów to około 9-10 € dla osób dorosłych, 8-9 € dla uczniów, a 7-8 € dla dzieci). Z Hrebienioka roztacza się piękny widok na okoliczne szczyty i doliny, a w zimie ze szczytu góry można zjeżdżać na nartach aż do Starego Smokowca, co czyni go popularnym ośrodkiem narciarskim. Jak już tam będziecie w lecie, możecie się wybrać na przyjemną wędrówkę i dotrzeć na przykład do malowniczych Wodospadów Zimnej Wody, które są jedną z najpopularniejszych atrakcji w Tatrach. Ze Starego Smokowca można też dość łatwo dostać się do znanej Jaskini Bielskiej o długości ponad 3 kilometrów, która oferuje fascynujące podziemne krajobrazy. Ogólnie rzecz biorąc, tras jest mnóstwo i od nas tylko zależy, czy z nich skorzystamy, aby odkryć piękno Wysokich Tatr i ich okolic. Park Narodowy Tatr to prawdziwy raj dla każdego turysty, z niezliczonymi możliwościami aktywnego wypoczynku.
Gastronomia w Starym Smokowcu to połączenie tradycyjnych smaków słowackich z wpływami kuchni środkowoeuropejskiej. Będąc w sercu Wysokich Tatr, można liczyć na dania sycące i rozgrzewające, idealne po dniu spędzonym na szlaku. Lokalne restauracje i gospody oferują specjały przygotowywane z regionalnych produktów, co gwarantuje autentyczne doznania kulinarne. W menu często znajdziecie dania z baraniny, wołowiny, a także świeże ryby z górskich potoków. Wiele lokali kładzie nacisk na tradycyjne receptury, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Atmosfera jest zazwyczaj ciepła i gościnna, z wystrojem nawiązującym do góralskich tradycji. Poza głównymi restauracjami, w Starym Smokowcu znajdziecie również kawiarnie i cukiernie, gdzie można skosztować lokalnych ciast i deserów. Wizyta w Starym Smokowcu to doskonała okazja, aby zanurzyć się w smakach słowackiej kuchni, która jest integralną częścią kultury tego regionu, oferując niezapomniane wrażenia smakowe w malowniczej scenerii Tatr Wysokich.
Co warto zjeść?
Będąc w Starym Smokowcu, koniecznie spróbujcie sztandarowych dań kuchni słowackiej i tatrzańskiej. Na pierwszym miejscu są oczywiście bryndzové halušky – narodowe danie Słowacji, czyli małe kluseczki ziemniaczane z bryndzą (słowacki ser owczy) i skwarkami. To danie jest sycące i niezwykle smaczne. Warto również skosztować kapustnica – tradycyjnej, gęstej zupy z kiszonej kapusty, mięsa (często kiełbasy i boczku), grzybów i śmietany, idealnej na rozgrzewkę po górskiej wędrówce. Popularne są także dania z mięsem, takie jak guláš (gulasz) podawany z knedlikami (kluski na parze) lub ziemniakami. Dla miłośników wędlin, polecamy spróbować lokalnych kiełbas i wędzonych serów. Nie zapomnijcie o słowackich serach owczych, takich jak wspomniana bryndza czy oštiepok (wędzony ser owczy w kształcie wrzeciona), często podawane z żurawiną. Do posiłku idealnie pasuje słowackie piwo lub lampka lokalnego wina. Na deser, spróbujcie parené buchty (kluski na parze z nadzieniem owocowym lub dżemem, posypane makiem lub orzechami) albo šúľance s makom (kluski z makiem). Te kulinarne doznania z pewnością umilą Wam pobyt w Starym Smokowcu i pozwolą na pełne zanurzenie się w smakach Tatr.
Gdzie zjeść?
W Starym Smokowcu znajdziecie kilka uroczych miejsc, gdzie można spróbować autentycznej kuchni słowackiej. W samym centrum miejscowości, w pobliżu Grand Hotelu i stacji kolejki, zlokalizowane są restauracje i gospody. Jednym z popularnych miejsc jest Koliba Kamzík, która oferuje tradycyjne dania słowackie w rustykalnym, góralskim wnętrzu, często z muzyką na żywo. Innym dobrym wyborem może być Reštaurácia Svišť, znana z regionalnych specjałów i przyjemnej atmosfery. Warto również odwiedzić Grand Hotel Stary Smokovec Restaurant, która oferuje bardziej eleganckie doznania kulinarne, łączące tradycję z nowoczesnością. Dla szybkiej przekąski lub kawy, znajdziecie tu również kawiarnie i cukiernie oferujące lokalne ciasta i desery. W Starym Smokowcu działa także wiele małych sklepików z regionalnymi produktami, takimi jak sery, wędliny, miody i pamiątki, idealne na zakup prowiantu na górskie wędrówki lub jako upominki. W sezonie turystycznym, restauracje mogą być dość zatłoczone, dlatego zaleca się wcześniejszą rezerwację stolika, zwłaszcza wieczorem. Stary Smokowiec z pewnością zaspokoi Wasze kulinarne pragnienia, oferując smaki, które na długo pozostaną w pamięci i przypomną o urokach Tatr.